دردی که در قسمت پایین کمر ایجاد می‌شود کمر درد نام دارد. کمر درد به علت بیماری در ساختمانهایی که در کمر قرار گرفتند ایجاد می شود که شامل دیسک بین مهره‌ای، لیگامانهایی که استخوانهای ستون مهره ها را به هم می چسبانند ، مفاصلی که ستون مهره ها را بهم وصل می کند نیرو اسپاسم عضلات کمر باشد.
کمر درد یکی از شایع ترین دلایلی است که افراد به پزشک مراجعه می‌کنند و یکی از علل مهم غیبت از محل کار و مرخصی استعلاجی در جوامع می باشد ، خوشبختانه کمر درد قابل پیشگیری است.
کمر انسان ساختمان پیچیده ای است که از ماهیچه‌ها ، تاندون‌ها ، دیسک ها و استخوان ها تشکیل شده است و کمر انسان محلی است که اعصاب کمری در آن قرار گرفته اند این اعصاب از نخاع خارج شده و به داخل اندام های تحتانی می روند. کمر ما از ۵ مهره درست شده است و در بین مهره ها ساختمان های غضروفی به نام دیسک کمری قرار گرفته اند. به علت همین مهره هاست که ما می‌توانیم به جلو و عقب و چپ و راست حرکت کنیم.
کمر به عنوان پرکارترین عضو بدن، می‌تواند به هر دلیلی دچار صدمه شود. این صدمات علائم مختلفی دارند. شاید بسیاری از افراد انواع کمردرد را یک بیماری حاصل از پیری بدانند! اتفاقی که تنها برای افراد مسن رخ می‌دهد! اما مسئله اینجاست که هر روزه شاهد رشد بیشتر و بیشتر روند درگیری افراد با این بیماری هستیم.
انواع کمردرد به‌صورت متفاوت برای افراد رخ می‌دهد. عوامل مختلفی سبب شده تا این بیماری، به یک بیماری همه‌گیر تبدیل شود و افراد بسیاری را در رده سنی متفاوت مشغول به خود سازد.
افراد عموماً در هنگام تجربه این درد برای اولین بار، به آن بی‌توجهی می‌کنند. این اتفاق سبب می‌شود تا شدت بیماری افزایش یابد، که این مورد در جهت بهبود مشکلاتی را به وجود می‌آورد.
در اینجا با انواع کمردرد آشنا خواهید شد که هر کدام حاصل اتفاقی خاص هستند.
جهت تقسیم‌بندی انواع کمردرد، از مؤلفه‌های مشخصی استفاده می‌شود و هر یک از این مؤلفه‌ها، گروه خاصی را تشکیل می‌دهند.
بنابراین برای توصیف انواع کمردرد، از دو دسته کلی کمک گرفته می‌شود. این دسته‌ها شامل بازه زمانی و خصوصیات بالینی هستند. برای اینکه بهتر این طبقه‌بندی‌ها را درک کنید، به ادامه این متن توجه نمایید.
این دسته شامل سه بخش زیر است:
شاید شما هم با درد ناگهانی و شدید در ناحیه کمر خود مواجه شده باشید. دردی که شما را از انجام فعالیت باز داشته است. در چنین حالتی کوچک‌ترین حرکات می‌توانند دردناک باشند.
با توجه به اینکه این دسته از دردهای کمر در بازه زمانی کوتاهی رخ می‌دهند، به آن‌ها لقب گذرا داده شده است. به همین خاطر هم به شدت مورد بی‌توجهی افراد قرار می‌گیرد.
در صورت مواجه شدن با این دست از انواع کمردرد، به هیچ عنوان نباید بی‌تفاوت باشید، بلکه باید در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک متخصص مراجعه کنید. چرا که گاها همین بازه زمانی کوتاه، می‌تواند آغازی برای دردهای مازاد باشد.
زمانی که آغاز بیماری کمردرد مرتبط با بازه زمانی یک ماهه باشد، از واژه حاد برای دسته‌بندی آن استفاده می‌شود.
غالباً آسیب بافتی نشانه وقوع این بیماری است که شدت‌های متفاوتی دارد. این آسیب بافتی باید مورد مراقبت قرار بگیرد تا سبب اوج گرفتن بیماری کمردرد در افراد نشود.
عدم توجه به این حملات می‌تواند پیامدهایی را به همراه داشته باشد و اقدام به موقع جهت درمان، نتایج خوبی را به همراه خواهد داشت.
زمانی که وقوع درد مربوط به بازه زمانی بیشتر از یک ماه باشد، در دسته دردهای مزمن قرار می‌گیرد. علت این دسته از بیماری، عدم درمان به موقع است.
در حقیقت درمان به موقع درد حاد، مانعی برای گرفتاری به انواع کمردرد مزمن است و احتمال درگیری افراد به این مرحله را کاهش می‌دهد.
با این مرحله باید با جدیت برخورد شود، به‌طوری‌که فرد بیمار تحت معاینه و بازبینی کامل توسط پزشک متخصص قرار گیرد. معاینات و آزمایش‌ها به روند بهبودی تا حدی کمک خواهند کرد.
در حالت کلی، توصیه‌ای که همواره به افراد می‌شود، این است که قبل از درگیری بیش‌ازحد به این بیماری، به متخصص مراجعه شود تا درمان و اصلاح از راه درست آن حاصل شود.
دسته خصوصیات بالینی دارای پنج بخش است:
کمردرد مکانیکی از جمله رایج‌ترین انواعی است که افراد را در سنین مختلف درگیر خود کرده است. به‌طوری‌که بیشتر افراد آن را تجربه می‌کنند.
این دسته از کمردرد، به واسطه تحمل فشار بالای کاری و قرارگیری در موقعیت نامناسب، رخ می‌دهد. به همین دلیل شرایط سنی نمی‌شناسد.
در صورت درگیری با این نوع، استراحت راهی برای رهایی و آرام کردن درد کمر است. از سوی دیگر هم انجام فعالیت‌های مختلف و تحرک، عاملی برای ایجاد درد شدید در ناحیه کمر خواهد بود.
به همین دلیل این دسته از افراد به استراحت نیاز دارند؛ اما این استراحت به معنای بی‌توجهی و عدم مراجعه به پزشک متخصص نیست و فرد باید جهت درمان و علت‌یابی، به یک متخصص مراجعه کند.
اعصاب در هر مسئله‌ای می‌تواند خود را به عنوان یک عامل مهم نشان دهد که به بخش‌های مختلف بدن نفوذ می‌کند. در مورد کمردرد هم، عصبی شدن افراد گاها یک عامل مؤثر به حساب می‌آید.
این دسته از انواع درد در ناحیه کمر، به سبب درگیری‌های عصبی و روحی شکل می‌گیرد. زمانی که فرد دچار ناراحتی و اضطراب می‌شود، درد کمر به عنوان یک پیامد خود را نشان می‌دهد.
اسپاسم عضلانی شدید، شایع‌ترین اتفاقی است که کمردرد عصبی با خود به همراه می‌آورد. این علائم به تدریج و با رفع اختلالات عصبی، از بین می‌رود و درد کاهش پیدا می‌کند.
با توجه به اینکه عامل بروز این نوع کمردرد یک اختلال عصبی و روحی است، از عنوان عصبی برای توصیف این نوع استفاده می‌شود.
عامل این دسته از بیماری‌ها عموماً التهابات هستند و شامل آرتریت روماتوئید و اسپوندیلیت آنکیلوزان میشوند.
کمردرد التهابی بیشتر در زمان‌هایی که فرد برای مدت طولانی بی‌تحرک بوده، رخ می‌دهد. به‌طوری‌که تحرک عامل بهبود درد است.
از جمله این موقعیت‌ها می‌توان به زمانی که فرد برای بازه زمانی نسبتاً طولانی یکجا نشسته یا دراز کشیده اشاره کرد. به همین خاطر این دسته از بیماران، هنگام بیدار شدن از خواب و بلند شدن از بستر خود، درد زیادی را احساس می‌کنند.
در صورت درگیری به انواع کمردرد التهابی، تحرک و ورزش می‌تواند به شما کمک بزرگی در جهت کنترل درد کند.
بی‌تحرکی به عنوان عامل درد، مناسب بیماران التهابی نخواهد بود. به همین دلیل تمرین درمانی یکی از مهم‌ترین راهکارهای بهبود شرایط برای این دسته از افراد به حساب می‌آید.
درد رادیکولار با توجه به فشار وارد شده به اعصاب زیر نخاع شکل می‌گیرد. با وقوع این اتفاق درد در پاها و باسن شکل می‌گیرد.
وقتی ریشه‌های عصبی زیر نخاع متحمل به فشار شوند، بروز این دردها کمتر در ناحیه کمر رخ می‌دهد! اما به عنوان یک نوع از کمردرد شناخته و معرفی می‌شود.
بسیاری از افرادی که قبل از بارداری دچار کمردرد شده‌اند، در این دوران با کمردرد حاملگی روبه‌رو خواهند شد، که به مراتب سخت‌تر خواهد بود.
دوران حاملگی خود عاملی برای درد کمر است. علت این اتفاق افزایش وزن و فشاری است که به مهره‌های ستون فقرات وارد می‌شود.
به همین دلیل زنان حامله، بیشتر از دیگر افراد دچار کمردرد میشوند. این اتفاق باید به واسطه مراجعه به پزشک متخصص و فیزیوتراپیست مورد معالجه قرار بگیرد.
انجام درمان‌های متفاوتی که در روند فیزیوتراپی وجود دارد، تأثیر بالایی در بهبودی افراد می‌گذارد. زنان حامله با انجام تمرینات و یا هر بخش مختلفی که در این راهکار درمانی وجود دارد، می‌توانند به بهبودی درد و کاهش آن کمک کنند.
کمر درد از لحاظ مدت زمان شروع می تواند به چندین صورت شکل بگیرد:
۱- کمر دردهای مکانیکی یعنی کمردرد هایی که با استراحت بهتر می شوند و با حرکت بدتر می شوند. مثلا هنگامی که بیمار حرکت می نشیند یا می ایستد یا راه می رود بدتر می شود. این نوع درد ها به علت بیماریهایی که ریشه عصبی فشار می آورند ، مانند پارگی دیسک کمر ،تنگی کانال نخاعی، ناپایداری و حرکت غیر عادی مهره های کمر لیز خوردن مهره ها.
۲- دردهای التهابی یعنی دردهایی که صبح ها هنگام برخاستن بیمار از بستر ایجاد می شوند و هنگامی که بیمار کمی گرم می شود و حرکت می کند درد بیمار بهتر می شود. این نوع دردها معمولا در بیماریهای التهابی دیده می شود مانند آرتریت روماتوئید ، اسپوندیلیت آنکیلوزان.
۳- دردهایی که مخلوطی از اینها هستند مانند دردهای مربوط به تومورهای شکستگی ها پوکی استخوان.
درد هایی که در پایین کمر سمت چپ دیده می شوند ، معمولاً به علت پارگی دیسک در سمت چپ می باشد و در تنگی های کانال نخاعی نیز با اینکه تنگی کانال نخاعی نیز معمولاً سوراخ های بین مهره ای در دو طرف تنگ می شود اما علائم ممکن است در طرف چپ دیده شد.
درد هایی که در پایین کمر سمت راست دیده میشوند ، معمولاً به علت پارگی دیسک در سمت راست می باشد و در تنگی های کانال نخاعی نیز با اینکه تنگی کانال نخاعی نیز معمولاً سوراخ های بین مهره ای در دو طرف تنگ می شود اما علائم ممکن است در طرف راست درد کمر و سیاتیک ام علائم ممکن است در طرف راست دیده شود.
فتق یا پارگی یا بیماری دیسک کمر ، آرتروز و ساییدگی در مفاصل ستون فقرات که در اصطلاح پزشکی FACET نامیده می شود.
اختلال عملکرد در مفاصل لگن که در اصطلاح پزشکی مفاصل ساکروایلیاک نامیده می شوند.
۱ – عفونت کلیه
۲ – سنگ کلیه
۳ – پانکراس
۴ – کولیت اولسراتیو
۵ – اختلالات زنان مانند اندومتریوز و فیبروم
افراد زیادی بر این باورند که کمردرد خود را تنها با درد در ناحیه کمر نشان می‌دهد، اما درواقع علائم دیگری هم وجود دارد که در کنار کمردرد ظاهر میشوند و نشانه‌ای از بروز این بیماری هستند.
تب، کاهش وزن، درد در ناحیه پا زمانی که تا زیر زانو ادامه داشته باشد، بی‌حسی در اطراف اندام‌های تناسلی، دور باسن و مقعد، آسیب‌دیدگی ناحیه کمر در زمانی که ضربه‌ای به آن وارد شود، بی‌اختیاری ادرار و مدفوع و مواردی از این قبیل، از علائم شایع در وقوع این بیماری هستند.
جدا از این علائم، موارد دیگری هم وجود دارد که به عنوان یک نشانه، سبب تشدید این بیماری میشوند. اعتیاد به مواد مخدر، ضعف سیستم ایمنی، سن بالا و یا پایین و مواردی از این دست، می‌توانند نشانه‌ای بر بروز آسیب به ساختار اسکلتی کمر افراد باشند.
دلایل مختلفی به عنوان علل کمردرد شناخته میشوند، که از نمونه آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مهره‌های کمر به عنوان بخشی از ساختار آن، به واسطه بافت‌های غضروفی به هم وصل شده‌اند و روی هم حرکت می‌کنند و می‌لغزند.
در صورت بروز هر آسیبی که سبب تحلیل این بافت‌های غضروفی شود، آرتروز ستون فقرات به وجود می‌آید. این اتفاق خود از دلایل گسترده و متفاوتی نشات می‌گیرد.
ضعف استخوان‌ها و کاهش مقاومت آن‌ها، سبب می‌شود که مهره‌های ستون فقرات با تحلیل روبه‌رو شوند. این تحلیل رفتگی، درد بالایی را به کمر وارد می‌کند.
زمانی که عصب سیاتیک، به عنوان طویل‌ترین عصب در بدن، فشرده شود، درد کمر شکل می‌گیرد. ضعف عضلانی، بی‌حسی و گزگز هم می‌توانند در کنار درد کمر، از علائم این عامل باشند.
این مورد از علل بروز کمردرد، بیشتر در افراد مسن رخ می‌دهد و حاصل گذر زمان است. این اتفاق می‌تواند به خاطر آرتروز و افزایش ضخامت بافت ستون فقرات رخ دهد.
فیزیوتراپی به عنوان شناخته‌شده‌ترین شیوه درمانی، سبب می‌شود تا دامنه حرکات افزایش یابد و نیز درد و التهاب کاهش پیدا کند. این شیوه درمانی خود از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که توسط فیزیوتراپیست و با توجه به شرایط بیمار، مورد تجویز قرار می‌گیرند.
منوال تراپی به شکل ماساژ تکنیکال است که این تکنیک‌های درمانی در میان اولین شناسه‌های فیزیوتراپی قرار می‌گیرند.
در رابطه با انتخاب تکنیک‌های منوال تراپی، توجه به شرایط جسمی، توان بدنی و سن بیمار اهمیت بالایی دارد. به همین خاطر تنها یک فیزیوتراپیست می‌تواند بهترین درمان را معرفی نماید.
شیوه درمانی متداول دیگری که در فیزیوتراپی مورد استفاده قرار می‌گیرد، تمرین درمانی است. این نوع به وسیله انجام حرکت‌های خاص ورزشی اجرا می‌شود، که این حرکات توسط فیزیوتراپیست تجویز و با در نظر گرفتن برخی فاکتورها، توسط بیمار مورد اجرا قرار می‌گیرد.
پیشگیری از تشدید مشکلات جسمی، بهبود وضعیت روحی بیمار، رسیدن به سطح بهینه حرکت، افزایش توان عضلانی، بهبود استقامت و تعادل، حفاظت از سیستم عصبی، بهبود جریان خون، بهبود انعطاف‌پذیری مفاصل و عضلات، از بین بردن خشکی و سفتی مفاصل و بازیابی دامنه حرکتی و بهبود عملکرد جسمی، از نمونه مزایای این شیوه درمانی هستند.
لیزر تراپی یا پرتو درمانی، به واسطه پرتوهای پرتوان و کم‌توان انجام می‌شود. توان پرتو باید متناسب با نوع بیماری، سن، وضعیت جسمانی بیمار و توان بدنی او باشد.
تحریک ترشح هورمون‌های ضد درد، کاهش سریع درد و التهاب، بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده، تحریک عملکرد اعصاب آسیب‌دیده، تسریع روند بهبودی و ترمیم زخم‌ها، بهبود قدرت حرکتی مفاصل، کاهش احتمال به‌جای ماندن جای زخم، بهبود گردش خون بدن که سبب افزایش رسیدن اکسیژن به سلول‌ها می‌شود و تحریک رشد سلول‌ها، از نمونه از مزایای فیزیوتراپی با لیزر هستند.
در شیوه درمانی مگنت تراپی، از امواج الکترومغناطیسی استفاده می‌شود. این امواج بر بخش‌های مختلف عضلانی و اسکلتی اثر می‌گذارند و باعث بهبود گردش خون در مویرگ‌ها میشوند.
مگنت تراپی یا مغناطیس درمانی مزایای گسترده‌ای دارد که از نمونه آن‌ها می‌توان به کاهش درد و التهاب، تحریک کلاژن سازی، تسریع بهبودی پس از آسیب‌های ورزشی و تقویت سیستم ایمنی بدن، اشاره کرد.
انجام هر یک از این موارد به‌گونه‌ای می‌تواند بر روند بهبودی فرد بیمار کمک کند و انواع کمردرد را رو به بهبودی برسانند.
درمان غير جراحي و موفق كمردرد ٢٠ ساله
فرد می تواند با استفاده از استراحت ، بسته های یخ و داروهای ضد درد مانند استامینوفن و ایبوپروفن درمان کند. برای مبتلایان به درد های شدیدتر ، پزشک ممکن است داروهای شل کننده عضلانی و کاهش دهنده درد قوی تر تجویز کند.
سایر گزینه های درمانی می توانند شامل موارد زیر باشند:
۱ – فیزیوتراپی
۲ – ماساژ ملایم
۳ – تمرینات کششی
۴ – تحریک عضلات الکتریکی
۵ – عمل جراحي
آدرس مراکز درمانی فیزیوتراپی دكتر مزين درمانگر تخصصی کمردردهای مزمن :
١) سعادت آباد، صرافهای جنوبی، خيابان ٣١شرقی، پلاک ٨- واحد ٨ – طبقه ٤
٢) عباس آباد، تقاطع خیابان های وليعصر (عج) و بهشتی، بيمارستان فوق تخصصی هاجر، بخش فيزيوتراپی
تلفن های تماس:
